Η έκθεση που «καίει» την τρόικα για τις περικοπές σε μισθούς, συντάξεις και Υγεία

«Ο βασιλιάς (τρόικα) είναι γυμνός»! Η πρώτη αξιολόγηση των ημερών και των έργων (μνημόνια) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Κομισιόν), της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) στην Ελλάδα, την Πορτογαλία, την Ιρλανδία και την Κύπρο από την πλευρά του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ΕΚ) αποτελεί «κόλαφο» για τις Βρυξέλλες, το Βερολίνο, και κατ΄ επέκταση για το Μέγαρο Μαξίμου.

Στο σχέδιο γνωμοδότησης της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων του ΕΚ, το οποίο φέρνει αποκλειστικά το «nez.gr» στη δημοσιότητα (το κείμενο αυτό θα αποτελέσει ένα από τα πιο σημαντικά τμήματα της επικείμενης έκθεσης για το ρόλο της τρόικας και τις «δηλητηριώδεις» επιπτώσεις των μνημονίων στα κοινωνικά σύνολα), βγάζει «κίτρινη» κάρτα στις «ετσιθελικές» πολιτικές ανατροπής του βιοτικού επιπέδου των λαών που ζουν στις χώρες οι οποίες τα τελευταία χρόνια βιώνουν τη «σιδηρά» -και εξοντωτική σε πολλές περιπτώσεις- πειθαρχία. Η αρμόδια για θέματα απασχόλησης και κοινωνικών υποθέσεων Επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στην οποία μετέχουν οι ευρωβουλευτές της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, κ. Κώστας Πουπάκης και η κυρία Συλβάνα Ράπτη, αντίστοιχα, «καταδικάζει» την Κομισιόν, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ για μέτρα τα οποία «προσκρούουν» στην ευρωπαϊκή νομοθεσία και τις διεθνείς νόρμες.

Τα μέλη της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, μέσα από τη γνωμοδότηση – «φωτιά», ρίχνουν 24 «ραπίσματα» στην τρόικα και τους πολιτικούς ιθύνοντες νόες οι οποίοι είτε βρίσκονται πίσω από αυτή (βλ. Βρυξέλλες και Βερολίνο), είτε είναι στο προσκήνιο εκτελώντας τις εντολές τους (βλ. κυβερνήσεις χωρών που υπάγονται σε μνημόνια). Μεταξύ άλλων, η Επιτροπή «καταδικάζει» την Κομισιόν, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ τόσο για την κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων και τις βίαιες περικοπές στις συντάξεις, όσο και για τη συρρίκνωση των δημόσιων συστημάτων και των δαπανών Υγείας επισημαίνοντας ότι προσκρούουν στη νομοθεσία καθώς και στον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη.

Το «nez.gr» παρουσιάζει πρώτο τα βασικότερα σημεία της γνωμοδότησης της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων τα οποία αποτελούν «κόλαφο» για την τρόικα και τους υποστηρικτές των μνημονίων. «Φωτίζουν» δε το λόγο για τον οποίο, μόλις την περασμένη εβδομάδα, μετά από παρέμβαση του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά, αναβλήθηκε η προγραμματισμένη στην Ελλάδα επίσκεψη των «ελεγκτών» του ΕΚ ενόψει της ολοκλήρωσης της επίμαχης έκθεσης του Ευρωπαϊκή Κοινοβουλίου:

Τα βασικά σημεία του «πορίσματος» της Επιτροπής Απασχόλησης του ΕΚ

1. Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι τα θεσμικά όργανα της ΕΕ (ΕΚΤ, Επιτροπή και Ευρωομάδα) είναι πλήρως συνυπεύθυνα για τους όρους που επιβάλλονται στο πλαίσιο των προγραμμάτων δημοσιονομικής προσαρμογής, και, συνεπώς, για τις κοινωνικές τους συνέπειες,

2. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το Κοινοβούλιο βρέθηκε στο περιθώριο σε όλα τα στάδια του εγχειρήματος: τόσο κατά το προπαρασκευαστικό στάδιο και κατά το στάδιο ανάπτυξης των εντολών όσο και κατά την παρακολούθηση των αποτελεσμάτων που επιτυγχάνονται από τα προγράμματα και τα συναφή μέτρα,

3. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι τα εν λόγω προγράμματα σχεδιάστηκαν χωρίς καμία εκτίμηση των συνεπειών μέσω μελετών αντίκτυπου ή συντονισμού με την Επιτροπή Απασχόλησης, την Επιτροπή Κοινωνικής Προστασίας, το Συμβούλιο «Απασχόληση, Κοινωνική Πολιτική, Υγεία και Καταναλωτές» (EPSCO) ή τον Επίτροπο που είναι αρμόδιος για θέματα απασχόλησης και κοινωνικών υποθέσεων· εκφράζει, επίσης, τη λύπη του για το γεγονός ότι, παρά τις σημαντικές κοινωνικές επιπτώσεις, δεν ζητήθηκε η γνώμη των συμβουλευτικών φορέων που έχουν θεσπιστεί από τη Συνθήκη, ιδίως της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΕΟΚΕ) και της Επιτροπής των Περιφερειών (ΕτΠ),

Απασχόληση

4. διαπιστώνει ότι οι πολιτικές προσαρμογής και οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στις τέσσερις χώρες είχαν ως αποτέλεσμα δραματικά ποσοστά ανεργίας, ιστορικά υψηλά ποσοστά απώλειας θέσεων εργασίας και υποβάθμιση των συνθηκών εργασίας· επισημαίνει ότι οι συνέπειες για τα ποσοστά απασχόλησης, ιδίως σε σχέση με τη βιωσιμότητα των συστημάτων κοινωνικής προστασίας και συνταξιοδότησης, είναι ακόμα πιο σοβαρές, διότι το χάσμα μεταξύ των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και της πραγματικότητας διευρύνεται συνεχώς και με ταχείς ρυθμούς

5. διαπιστώνει με μεγάλη ανησυχία ότι οι νέοι είναι εκείνοι που πλήττονται από τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας, με την κατάσταση σε χώρες όπως η Ελλάδα, όπου το σχετικό ποσοστό υπερβαίνει το 50%, ή η Πορτογαλία και η Ιρλανδία, όπου υπερβαίνει το 30%, να είναι απελπιστική· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι ακόμα και εκείνοι που κατορθώνουν να βρουν μια θέση εργασίας καταλήγουν συχνά να εργάζονται υπό επισφαλείς συνθήκες ή με συμβάσεις μερικής απασχόλησης που καθιστούν δυσχερή την

ανεξάρτητη διαβίωσή τους,

6. διαπιστώνει ότι οι πλέον ευπαθείς ομάδες -οι μακροχρόνια άνεργοι, οι γυναίκες, οι διακινούμενοι εργαζόμενοι και τα άτομα με αναπηρία- έχουν πληγεί έντονα και παρουσιάζουν υψηλότερα ποσοστά ανεργίας σε σχέση με τον εθνικό μέσο όρο·

7. προειδοποιεί ότι αυτές οι τεράστιες αποκλίσεις, εάν δεν αντιμετωπιστούν, ιδίως στην περίπτωση της νεότερης γενιάς, θα προκαλέσουν διαρθρωτικές ζημίες στην αγορά εργασίας των τεσσάρων χωρών, θα περιορίσουν την ικανότητα των εν λόγω χωρών για ανάκαμψη, θα προκαλέσουν τεράστια αναγκαστική μετανάστευση με πολύ σοβαρές επιπτώσεις ως προς τη διαρροή εγκεφάλων και θα αυξήσουν τις επίμονες αποκλίσεις μεταξύ των κρατών μελών που παρέχουν απασχόληση και εκείνων που παρέχουν φθηνό εργατικό δυναμικό·

8. υπενθυμίζει ότι η στρατηγική «Ευρώπη 2020» αναφέρει ορθώς ότι το αριθμητικό στοιχείο το οποίο πρέπει να παρακολουθείται με προσοχή είναι το ποσοστό απασχόλησης, το οποίο υποδεικνύει τη διαθεσιμότητα ανθρώπινων και οικονομικών πόρων για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του οικονομικού και κοινωνικού μοντέλου μας· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η επιβράδυνση της φθίνουσας πορείας που ακολουθεί το ποσοστό ανεργίας συγχέεται με ανάκτηση των θέσεων εργασίας που έχουν απολεσθεί· υπενθυμίζει ότι την τελευταία τετραετία οι απώλειες θέσεων εργασίας ανήλθαν σε 2 εκατομμύρια στις τέσσερις χώρες, αριθμός που αντιστοιχεί σε ποσοστό 15% των υφιστάμενων θέσεων εργασίας·

Φτώχεια

9. εκφράζει την ανησυχία του διότι, μεταξύ των όρων για τη χορήγηση χρηματοδοτικής συνδρομής, τα προγράμματα περιλαμβάνουν συστάσεις για συγκεκριμένες περικοπές σε θεμελιώδεις τομείς που άπτονται της καταπολέμησης της φτώχειας, όπως οι συντάξεις, οι βασικές υπηρεσίες, η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και τα φάρμακα για τη βασική προστασία των πλέον ευπαθών ομάδων· επισημαίνει το γεγονός ότι ο κύριος αντίκτυπος των εν λόγω μέτρων θίγει τον αγώνα για την καταπολέμηση της φτώχειας των παιδιών·

10. διαπιστώνει ότι από τα αριθμητικά στοιχεία και τις διάφορες μελέτες της Επιτροπής καταδεικνύεται ότι μεταξύ του 2008 και του 2012 η ανισότητα όσον αφορά την κατανομή του εισοδήματος αυξήθηκε στις τέσσερις χώρες και ότι οι περικοπές των κοινωνικών παροχών και των επιδομάτων ανεργίας που προέκυψαν από τα μέτρα λιτότητας, καθώς και οι μειώσεις στους μισθούς λόγω των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, αυξάνουν τα επίπεδα της φτώχειας· σημειώνει, επίσης, ότι στην έκθεση της Επιτροπής διαπιστώνονται σχετικά υψηλά επίπεδα φτώχειας των εργαζομένων λόγω των χαμηλών κατώτατων μισθών που περικόπτονται ή παγώνουν ως αποτέλεσμα των μέτρων λιτότητας·

11. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το επίπεδο όσων απειλούνται από φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό έχει αυξηθεί στις τέσσερις χώρες· επισημαίνει ότι τα στοιχεία καταδεικνύουν ότι, μόνο κατά τα τρία τελευταία έτη, το ποσοστό όσων απειλούνται από φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό έχει αυξηθεί σε ποσοστό 26% στην Πορτογαλία και 15% στην Ιρλανδία· σημειώνει, επιπλέον, ότι πίσω από τα στατιστικά αυτά στοιχεία κρύβεται μια πολύ σκληρότερη πραγματικότητα, που συνίσταται στο ότι το χαμηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ συνεπάγεται επίσης χαμηλότερο όριο της φτώχειας, το οποίο σημαίνει ότι σήμερα θεωρούμε ότι δεν ζουν σε συνθήκες φτώχειας άνθρωποι που μέχρι προσφάτως χαρακτηρίζαμε φτωχούς·

12. επικροτεί το γεγονός ότι, στις εν λόγω μελέτες, η Επιτροπή αναγνώρισε ότι μόνο μια σημαντική αντιστροφή των σημερινών τάσεων θα καταστήσει εφικτή την επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»·

13. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, τουλάχιστον για την Ελλάδα, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία, τα προγράμματα περιλάμβαναν σειρά λεπτομερών όρων σχετικά με τη μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας και τις περικοπές των δαπανών για την υγεία, παρά το γεγονός ότι το άρθρο 168 παράγραφος 7 της ΣΛΕΕ απαγορεύει τέτοιου είδους παρεμβάσεις·

14. υπενθυμίζει ότι το Συμβούλιο της Ευρώπης έχει ήδη καταδικάσει τις περικοπές στο δημόσιο συνταξιοδοτικό σύστημα της Ελλάδας, θεωρώντας ότι συνιστούν παράβαση του άρθρου 12 του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη του 1961 και του άρθρου 4 του Πρωτοκόλλου του, και δηλώνοντας ότι το γεγονός ότι οι επίμαχες διατάξεις της εγχώριας νομοθεσίας αποσκοπούν στην εκπλήρωση των απαιτήσεων άλλων νομικών υποχρεώσεων δεν τις εξαιρεί από το πεδίο εφαρμογής του Χάρτη1· διαπιστώνει ότι αυτό το δόγμα της διατήρησης του συνταξιοδοτικού συστήματος σε ικανοποιητικό επίπεδο προκειμένου να εξασφαλίζεται η αξιοπρεπής διαβίωση των συνταξιούχων ισχύει εν γένει και για τις τέσσερις χώρες και θα έπρεπε να είχε ληφθεί υπόψη·

15. επισημαίνει, επιπλέον, ότι η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (9ΟΕ) άσκησε έντονη κριτική στις ριζικές μεταρρυθμίσεις του συνταξιοδοτικού συστήματος κατά την αξιολόγηση από την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων της εφαρμογής της σύμβασης αριθ. 102 στην περίπτωση των μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα, και ότι η ίδια επικριτική παρατήρηση συμπεριελήφθη στην 29η ετήσια έκθεσή της το 2011· υπενθυμίζει ότι η σύμβαση αριθ. 102 ισχύει εν γένει και για τις τέσσερις χώρες και θα έπρεπε να έχει ληφθεί υπόψη·

Πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου

16. επικροτεί το γεγονός ότι τα ποσοστά των ατόμων που εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο βαίνουν μειούμενα και στις τέσσερις χώρες· διαπιστώνει, ωστόσο, ότι αυτό εξηγείται εν μέρει από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι νέοι ως προς την εξεύρεση θέσης εργασίας·

17. επικροτεί το γεγονός ότι τα επίπεδα ολοκλήρωσης των σπουδών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση σημειώνουν άνοδο και στις τέσσερις χώρες· διαπιστώνει, ωστόσο, ότι αυτό εξηγείται εν μέρει από την ανάγκη των νέων να βελτιώσουν τις μελλοντικές τους ευκαιρίες στην αγορά εργασίας·

Κοινωνικός διάλογος

18. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι τα προγράμματα που επιβλήθηκαν στις τέσσερις χώρες επιτρέπουν σε εταιρείες να απαλλάσσονται από τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις συλλογικές συμβάσεις και να επανεξετάζουν τις κλαδικές συμβάσεις, με άμεσες επιπτώσεις για τη δομή και τις αξίες των συλλογικών διαπραγματεύσεων που προβλέπονται στα αντίστοιχα εθνικά συντάγματα· διαπιστώνει ότι αυτό οδήγησε σε αίτημα της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων της 9ΟΕ, στην περίπτωση της Ελλάδας για επανέναρξη κοινωνικού διαλόγου και, στην περίπτωση της Πορτογαλίας για ακύρωση ορισμένων νομοθετικών μέτρων από το Συνταγματικό 9ικαστήριο· τονίζει ότι αυτή η απαράδεκτη κατάσταση συνιστά συνέπεια των περιορισμένων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που περιλαμβάνουν μόνο την απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων και μισθολογικές περικοπές με κάθε κόστος, κάτι που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τους γενικούς στόχους της ΕΕ και τις πολιτικές της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»·

Συστάσεις

19. καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει λεπτομερή μελέτη των κοινωνικών και οικονομικών συνεπειών των προγραμμάτων προσαρμογής στις τέσσερις χώρες με σκοπό την πλήρη κατανόηση τόσο της βραχυπρόθεσμης όσο και της μακροπρόθεσμης ζημίας στα συστήματα κοινωνικής προστασίας, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη την καταπολέμηση της φτώχειας, τη διατήρηση δέοντος κοινωνικού διαλόγου και την ισορροπία μεταξύ ευελιξίας και ασφάλειας στις εργασιακές σχέσεις· καλεί την Επιτροπή να αξιοποιήσει τους συμβουλευτικούς φορείς της κατά την κατάρτιση της εν λόγω μελέτης, καθώς και τις Επιτροπές Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας· προτείνει να ζητηθεί από την ΕΟΚΕ η κατάρτιση ειδικής έκθεσης·

20. καλεί την Επιτροπή να ζητήσει από τη 9ΟΕ και το Συμβούλιο της Ευρώπης να καταρτίσουν εκθέσεις σχετικά με πιθανά διορθωτικά μέτρα και κίνητρα για τη διασφάλιση πλήρους συμμόρφωσης με τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και το Πρωτόκολλό του, καθώς και με τις βασικές συμβάσεις της 9ΟΕ, δεδομένου ότι οι υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτές θίγονται από τα μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής και τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που ζητούνται από την τρόικα·

21. καλεί την ΕΕ να παράσχει υποστήριξη, μετά την αξιολόγηση, μεταξύ άλλων μέσω της παροχής χρηματοδοτικών πόρων, όπου απαιτείται, για την αποκατάσταση των προτύπων κοινωνικής προστασίας και της προσπάθειας μείωσης της φτώχειας και για την επανέναρξη του κοινωνικού διαλόγου μέσω ενός σχεδίου κοινωνικής ανάκαμψης· καλεί την Επιτροπή, την ΕΚΤ και την Ευρωομάδα να καταργήσουν σταδιακά τα έκτακτα μέτρα που έχουν θεσπιστεί·

22. ζητεί συμμόρφωση με τις προαναφερθείσες νομικές υποχρεώσεις που προβλέπονται στις Συνθήκες και στον Χάρτη Θεμελιωδών 9ικαιωμάτων, καθώς η έλλειψη συμμόρφωσης συνιστά παράβαση του πρωτογενούς δικαίου της ΕΕ·

23. καλεί την ΕΕ να μην εφαρμόσει τέτοιου είδους θεσμικές και δημοσιονομικές λύσεις στο μέλλον και να θεσπίσει μηχανισμούς που θα παρέχουν τη δυνατότητα στα θεσμικά όργανα της ΕΕ να επιτύχουν τους κοινωνικούς στόχους και τις πολιτικές που ορίζονται στις Συνθήκες, ιδίως εκείνες που σχετίζονται με τα ατομικά και τα συλλογικά δικαιώματα όσων αντιμετωπίζουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο κοινωνικού αποκλεισμού·

24. καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να εξετάσουν με την ίδια προσοχή τις κοινωνικές ανισορροπίες και να τις αντιμετωπίσουν, όπως ακριβώς κάνουν και σε σχέση με τις μακροοικονομικές ανισορροπίες, και να θέσουν, για τον σκοπό αυτό, το EPSCO και τις προτεραιότητές του επί ίσοις όροις με το ECOFIN και την Ευρωομάδα.

 Δείτε όλη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων του ΕΚ για τις ημέρες και τα έργα της τρόικας: gnomodotisiEpitropisApasholisisEK.