Καρφώνουν κεραίες χωρίς έγκριση ακόμη και σε μνημεία
«Μπροστά στα… ευρώπουλα, τι αξία έχουν τα μνημεία» φαίνεται ότι σκέφτηκαν κάποιοι και προχώρησαν στην τοποθέτηση κεραίων διαδικτύου ακόμη και σε μνημεία τα οποία έχουν χαρακτηριστεί ως διατηρητέα και προστατευόμενα από τη νομοθεσία.
Στην προκειμένη, το θέμα ανέκυψε από καταγγελία πολιτιστικού Συλλόγου προς το Συνήγορο του Πολίτη, που κλήθηκε να εξετάσει τη διαδικασία αδειοδότησης για την τοποθέτηση κεραιών, στο βυζαντινό κάστρο Τρικάλων, καθώς και στο ωρολογοστάσιο που βρίσκεται στον ίδιο χώρο. Οπως αναφέρεται στο πόρισμα του ΣτΠ, σύμφωνα με ειδικές διατάξεις, το βυζαντινό κάστρο Τρικάλων έχει κηρυχθεί ως «προέχον» βυζαντινό μνημείο, με καθορισμένη ζώνη προστασίας, ενώ το ωρολογοστάσιο του Φρουρίου έχει χαρακτηρισθεί, αυτοτελώς, ως διατηρητέο μνημείο.
Τι ορίζει η νομοθεσία
Κατά την ισχύουσα νομοθεσία «Απαγορεύεται κάθε ενέργεια σε ακίνητο μνημείο, η οποία είναι δυνατόν να επιφέρει με άμεσο ή έμμεσο τρόπο καταστροφή, βλάβη, ρύπανση ή αλλοίωση της μορφής του». Περαιτέρω, για κάθε εργασία, επέμβαση ή αλλαγή χρήσης σε ακίνητα μνημεία, η αρμοδιότητα έγκρισης μεταφέρθηκε στις περιφερειακές υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού, ύστερα από γνωμοδότηση του Τοπικού Συμβουλίου Μνημείων. Ήδη από το 1998, η αρμόδια Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων είχε επισημάνει ότι «ουδεμία εργασία επιτρέπεται τόσον επί και εντός του φρουρίου, όσον και πέριξ αυτού, καθώς και η τοποθέτηση κεραιών, εάν προηγουμένως δεν τυγχάνει της αδείας του Υπουργείου Πολιτισμού».
Ο Συνήγορος του Πολίτη ενημερώθηκε τόσο από την Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, όσο και από την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ), ότι ο /ήμος Τρικκαίων έχει αναπτύξει υποδομή ελεύθερης πρόσβασης στο διαδίκτυο. Η εγκατάσταση στο ωρολογοστάσιο αφορά απαραίτητο εξοπλισμό της υποδομής αυτής, δηλαδή κόμβους ασύρματης επικοινωνίας και διαδικτυακές κάμερες. Μετά τον έλεγχο της ΕΕΤΤ, αποσαφηνίστηκε το ιδιοκτησιακό καθεστώς των κεραιοσυστημάτων , ενώ διαπιστώθηκε ότι για την τοποθέτηση και λειτουργία τους δεν απαιτείται άδεια από την ΕΕΤΤ, καθώς αυτά τηρούν τις προδιαγραφές ειδικότερων κοινών υπουργικών αποφάσεων.
Δεν τηρήθηκε η διαδικασία διαίπστωσε ο Συνήγορος
Η Αρχή επισήμανε ότι δεν τηρήθηκε η προβλεπόμενη διαδικασία, τονίζοντας ότι απαιτείται έγκριση από το Υπουργείο Πολιτισμού της τοποθέτησης παρόμοιων κεραιών, σε μνημεία, πριν εκτελεσθούν οι σχετικές εργασίες. Επίσης, επισήμανε στο Υπουργείο την αντιφατική και καθυστερημένη πληροφόρηση που εδόθη στην Αρχή σχετικά με τον χαρακτήρα του ωρολογοστασίου ως κηρυγμένου μνημείου που επιφέρει απαίτηση έγκρισης για την εγκατάσταση των κεραιοσυστημάτων.
Μετά την παρέμβαση του Συνηγόρου του Πολίτη, ξεκίνησε η διαδικασία αδειοδότησης για τη διατήρηση ή μη της εγκατάστασης. Συγκεκριμένα, το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο γνωμοδότησε υπέρ της έγκρισης διατήρησης του εξοπλισμού, δεδομένου ότι «δεν προκαλείται άμεση ή έμμεση βλάβη στα μνημεία του κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου του Φρουρίου των Τρικάλων». Στη συνέχεια, εκδόθηκε η σχετική υπουργική απόφαση.
Η Αρχή, αναγνωρίζοντας τη χρησιμότητα της ελεύθερης πρόσβασης στο διαδίκτυο, πρότεινε προς το αρμόδιο Υπουργείο, η αδειοδότηση τέτοιων κεραιοσυστημάτων διαδικτύου να συνοδεύεται από ειδική μελέτη, στην οποία θα λαμβάνονται υπ’ όψιν τόσο οι βραχυπρόθεσμες όσο και οι μακροπρόθεσμες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, χωρίς να παραλείπεται και η τεκμηριωμένη εκτίμηση της αισθητικής επιβάρυνσης/οπτικής ρύπανσης.
