Σητεία: η πατρίδα του «Ερωτόκριτου»
Με αφορμή το 2ο Φεστιβάλ Τοπικών Προϊόντων με τίτλο: «Τοπικά Προϊόντα: Διατροφικές και Θεραπευτικές Ιδιότητες», το «Nez» προχωρά σε μία σειρά αφιερωμάτων για την όμορφη Σητεία.
Ας γνωρίσουμε λοιπόν, κάποια βασικά χαρακτηριστικά της κωμόπολης που βρίσκεται στην ανατολική Κρήτη, στο νομό Λασιθίου.
Η Σητεία είναι η πατρίδα του ποιητή του «Ερωτόκριτου», Βιτσέντζου Κορνάρου. Ο Έλληνας ποιητής, που θεωρείται ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους της κρητικής λογοτεχνίας, γεννήθηκε το 1553 στην Τραπεζόντα της Σητείας και πέθανε σε ηλικία 60 ετών στο Ηράκλειο. Εκτός από το αφηγηματικό ποίημα «Ερωτόκριτος», πιθανώς είναι και ο «πατέρας» του θρησκευτικού δράματος «Η Θυσία του Αβραάμ».
Κ” εγώ δε θε να κουρφευτώ κι αγνώριστο να μ” έχου
μα θέλω να φανερωθώ, κι όλοι να με κατέχου
Βιτσέντζος είν” ο ποιητής και στη γενιά Κορνάρος
που να βρεθή ακριμάτιστος, σα θα τον πάρη ο Χάρος.
Στη Στείαν εγεννήθηκε, στη Στείαν ενεθράφη,
εκεί “καμε κι εκόπιασεν ετούτα που σας γράφει.
Στο Κάστρον επαντρέυτηκε σαν αρμηνεύγει η φύση,
το τέλος του έχει να γενή όπου ο Θεός ορίσει.
Παλαιότερα οι φιλόλογοι τοποθετούσαν την ζωή και την δράση του Κορνάρου γύρω στα μέσα του 17ου αιώνα -πίστευαν δηλαδή, ότι η «Θυσία του Αβραάμ» γράφτηκε το 1635, χρονιά που αναφέρεται στο χειρόγραφο, και ο «Ερωτόκριτος» αργότερα, μέχρι το 1645 ή το 1648, όταν άρχισε η πολιορκία του Ηρακλείου από τους Οθωμανούς.
Μάλιστα ένα επεισόδιο του Ερωτόκριτου που αφηγείται την μονομαχία του Κρητικού με τον Καραμανίτη θεωρείτο προσθήκη εκ των υστέρων, η οποία έγινε μάλλον κατά τα χρόνια του Βενετοτουρικού πολέμου και απηχούσε τους αγώνες των Κρητικών εναντίον των Οθωμανών.
Σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες, ο ποιητής του «Ερωτόκριτου» ταυτίζεται με έναν βενετοκρητικό Βιτσέντζο Κορνάρο, που γεννήθηκε στις 26 Μαρτίου του 1553 στην Τραπεζόντα της Σητείας, γιος του Ιάκωβου Κορνάρου και της Ζαμπέτας Ντεμέτζο. Ήταν γόνος εξελληνισμένης και αρχοντικής βενετσιάνικης οικογένειας, πιθανότατα με μεγάλη περιουσία. Ο αδερφός του, Ανδρέας Κορνάρος, είχε γράψει μια Ιστορία της Κρήτης που δεν εκδόθηκε ποτέ. Έζησε στη Σητεία περίπου μέχρι το 1580 ενώ αργότερα εγκαταστάθηκε στον Χάνδακα (σημερινό Ηράκλειο). Εκεί έλαβε χώρα ο γάμος του με την Μαριέτα Ζένο, με την οποία απέκτησε και δύο κόρες, την Ελένη και την Κατερίνα.
Από το 1591 ανέλαβε διοικητικά αξιώματα, ενώ κατά την διάρκεια της πανούκλας (1591-1593) ανέλαβε καθήκοντα υγειονομικού επόπτη. Υπήρξε επίσης μέλος ενός λογοτεχνικού συλλόγου, της Ακαδημίας των Παράξενων, που είχε ιδρύσει ο αδελφός του Ανδρέας, επίσης συγγραφέας. Πέθανε στον Χάνδακα το 1613 ή το 1614 από άγνωστη αιτία και θάφτηκε στο μοναστήρι του Αγίου Φραγκίσκου.